Voorstel Voka: 500 euro nettopremie en indexsprong van 3%
86% ondernemingen vraagt aanpassing aan indexmechanisme
13 juni 2022
In een enquête van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, geeft bijna 9 op de 10 ondernemingen aan dat een indexaanpassing overwogen moet worden om de stijgende loonkosten binnen de perken te houden. Voka stelt een indexsprong van 3% voor, gecompenseerd met een nettopremie van 500 euro voor iedereen. De stijgende kosten wegen zwaar op de bedrijfsactiviteiten: 1 op de 3 stelt de groeiplannen neerwaarts bij, een kwart gaat minder nieuwe mensen aanwerven. Specifiek bij de grote bedrijven overweegt maar liefst 1 op de 6 om activiteiten te verplaatsen vanuit België naar andere landen.
“De ontsporende loonkosten gaan slachtoffers maken. Onze ondernemingen concurreren met de handen op de rug gebonden. Een indexsprong is noodzakelijk als we onze toekomstige welvaart niet te grabbel willen gooien. Een loonstijging in de periode 2022-2024 met meer dan 15% is onbetaalbaar voor de werkgevers en zal onze jobs uit de markt prijzen. We roepen de regering op: wacht alstublieft niet met maatregelen tot het te laat is”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
Enquête
Voka bevroeg meer dan 600 ondernemingen over de loonkostenproblematiek. De stijgende loonkosten zijn met grote voorsprong de belangrijkste bezorgdheid voor ondernemingen. Ook het tekort aan arbeidskrachten en de stijgende energie- en grondstoffenprijzen staan bovenaan het zorgenlijstje.
De loonkosten in België liggen vandaag gemiddeld 7% hoger dan een jaar geleden. De ondernemingen verwachten een nieuwe stijging met 8% in de komende twaalf maanden. De impact van de stijgende loonkosten vertaalt zich in het bijstellen van de ambities: 33% stelt de groeiplannen neerwaarts bij, 25% plant minder aanwervingen, 15% plant minder investeringen in België. Specifiek bij de grote bedrijven valt op dat 17% overweegt om activiteiten deels te verhuizen. Mensen tewerkstellen in België wordt eenvoudigweg te duur om nog te kunnen concurreren met ondernemingen uit het buitenland.
“Het huidige ritme aan loonindexeringen in België doet onze loonkostenhandicap ten opzichte van onze buurlanden oplopen tot 6%. Dat betekent heel concreet dat onze bedrijven zwakker staan tegenover concurrenten uit het buitenland. We zien onze marges krimpen en onze opgebouwde buffers in sneltempo verdampen. Onze vleugels om samen te kunnen groeien, worden geknipt door de automatische loonindexering”, zegt Hans Maertens.
Nettopremie en indexsprong
Een indexaanpassing, waarbij een deel van de loonindexering wordt overgeslagen, kan bij de bedrijven op grote steun rekenen: 86% van de ondernemingen geeft aan dat een indexaanpassing noodzakelijk is om de loonkosten enigszins betaalbaar te houden.
Voka vraagt de beleidsmakers om in te grijpen met een indexsprong van 3%. Het is evident dat ook de loonnormwet onverkort moet worden toegepast. Doet men dit niet, dan zullen we vele jaren achterstand oplopen, met welvaartsverlies voor de komende generaties tot gevolg.
Volgens de loonnormwet moet de opgebouwde loonhandicap bij een volgend loonoverleg gecorrigeerd worden. Het gevolg is dat er in de periode ‘23-‘24 geen enkele ruimte zal zijn voor een reële loonstijging. Allicht zou het zelfs tot in 2028 duren vooraleer er weer marge is voor loonsverhogingen.
We moetende loonhandicap opvangen door een indexsprong van 3% door te voeren. Dat zou betekenen dat de lonen in de periode 2022-2024 niet met 15,2% maar wel met 12,2% stijgen, nog altijd duidelijk sneller dan in de buurlanden.
Als correctie en compensatie voor de indexsprong stelt Voka voor dat elke werknemer een eenmalige nettopremie van 500 euro ontvangt. Een gecorrigeerde indexsprong geeft bedrijven ademruimte, beperkt de verwachte loonhandicap en de nettopremie helpt mensen meteen bij het betalen van hun facturen.
Volgens de ramingen van de Nationale Bank zou de gemiddelde koopkracht in de periode 2022-2024 met bijna 5% toenemen. Ook met deze gecorrigeerde indexsprong blijft de koopkracht dus overeind.
