Vlaamse bedrijven erg bezorgd over oorlog in Oekraïne
9 maart 2022
Acht op de tien Vlaamse ondernemingen verwachten dat de oorlog in Oekraïne een negatieve impact op hun activiteiten zal hebben. Dat blijkt uit een enquête van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, bij meer dan 400 bedrijven. Vooral de stijgende energie- en grondstoffenprijzen baren grote zorgen. Een op de zes bedrijven geeft aan dat ze de aanwervingsplannen voor nieuw personeel verlagen. Eén op de vier verlaagt nu al de investeringsplannen. De meerderheid van de bedrijven wil echter blijven aanwerven en ondervindt daarbij nog steeds grote moeilijkheden.
“Na twee moeilijke coronajaren wordt onze economie onmiddellijk met een nieuwe grote en wereldwijde crisis geconfronteerd. Er dreigen overal tekorten aan grondstoffen. De energieprijzen voor ondernemingen en gezinnen zijn torenhoog en ook vele basisgrondstoffen noteren recordprijzen. Als een gevolg daarvan zal de inflatie in ons land verder toenemen. Dat leidt tot automatische loonindexeringen die steeds meer een strop leggen rond de nek van onze ondernemingen. Nú moeten er maatregelen worden uitgewerkt om de competitiviteit van onze ondernemingen op peil te houden. De tijdelijke werkloosheid moet alvast verlengd worden tot het midden van dit jaar. En een indexsprong mag geen taboe meer zijn”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
Onzekerheid weegt op investerings- en aanwervingsplannen
Een grote meerderheid van de bedrijven (82%) verwacht een negatieve impact op hun activiteiten door de oorlog in Oekraïne, dit onder meer door de duurdere energie en grondstoffen maar ook door toeleveringsproblemen. De oorlog weegt zwaar op het vertrouwen bij ondernemers en consumenten.
De meeste bedrijven behouden hun investerings- en aanwervingsplannen, al gaat een deel van de ondernemingen duidelijk op de rem staan. Een kwart van de bedrijven verlaagt de investeringsplannen door de toegenomen onzekerheid. Een op de zes ondernemingen schroeft de aanwervingsplannen om dezelfde reden terug.
Van de bedrijven die wel nog willen aanwerven geeft 89% aan dat ze moeilijkheden ondervinden om geschikt personeel te vinden. De krapte op de arbeidsmarkt houdt dus in alle hevigheid aan.
“De effecten van de oorlog zijn ook hier voor elk bedrijf voelbaar. Het ergste moet echter nog komen. Daarom roepen we de federale en de Vlaamse regering op om een taskforce op te richten die continu de economische gevolgen van de oorlog monitort en voorstellen doet om de gevolgen op te vangen. De ervaring van de coronacrisis leert dat we in staat zijn om met grote crisissen om te gaan. We verwachten van onze overheden flexibiliteit om daar waar nodig onze samenleving en economie te ondersteunen”, aldus Hans Maertens.
Hoge inputkosten
De hoge energie- en grondstoffenprijzen zetten de marges van ondernemingen onder druk. De inputkosten liggen vandaag gemiddeld 22% hoger dan normaal, en bedrijven verwachten een soortgelijke verdere stijging in de komende maanden. De grote prijssprongen op de grondstoffenmarkten maken een correcte inschatting van de te verwachten impact erg moeilijk.
Slechts een klein deel van de ondernemingen kan die toegenomen kosten helemaal doorrekenen. De meeste bedrijven moeten de gestegen inputkosten zelf zien te compenseren.
De aanvoerketens zijn opnieuw grondig verstoord: 80% van de bedrijven ervaart problemen bij de toelevering van basisproducten.
Handel op laag pitje
De handel met Rusland en Oekraïne is sterk verstoord. Meer dan de helft van de bedrijven die uitvoeren naar beide landen geeft aan dat de uitvoer volledig is stilgevallen. Ook de invoer is in de helft van de gevallen volledig gestopt.
De grootste hindernissen voor handel met Rusland/Oekraïne zijn: betalingsmoeilijkheden, de onzekerheid over leveringen, de onzekere geopolitieke situatie en de economische sancties.