Sterke Europese vuist maken om industrie opnieuw competitief te maken
Reactie Voka op EU Clean Industrial Deal
26 februari 2025
De EU Clean Industrial Deal die de Europese Commissie vandaag heeft voorgesteld in Antwerpen biedt eindelijk een basis om de Europese economie opnieuw competitief te maken op wereldvlak. Mooie woorden alleen zullen echter niet volstaan. We moeten een sterke Europese vuist maken waarmee we onze industrie kunnen beschermen en hier verankeren. Verduurzaming is enkel haalbaar in een concurrentiële economische context. Het is nu ook aan onze federale en Vlaamse regeringen om snelheid te maken om de Europese ambities te vertalen in Vlaams en federaal beleid.
“De Clean Industrial Deal komt geen dag te vroeg: ondernemingen kreunen onder de verminderende competitiviteit. Voka zal elk Europees initiatief toetsen aan 3 criteria: wordt de energiekost beheersbaar, vermindert de regeldruk en worden investeringen in de industriële transitie aantrekkelijker? Het komt er op aan om de woorden om te zetten in daden. Snelheid van uitvoering en wendbaarheid zijn meer dan ooit cruciaal in een snel veranderende geopolitieke context. We rekenen op onze regeringen om hier absolute prioriteit aan te geven”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
Energie blijft pijnpunt
Het grootste pijnpunt is energie. Hoewel de ambities van de Commissie op dit vlak terecht zijn, mist de tekst concrete en onmiddellijke maatregelen. De nadruk ligt te veel op de lange termijn, terwijl de energie-intensieve industrie vandaag dringend nood heeft aan directe verlaging van de torenhoge kosten. Onze bedrijven verwachten meer van de Europese Commissie.
Een positieve evolutie is de aanpak van de regeldruk. De Commissie heeft concrete plannen om de wildgroei aan duurzaamheidsrapportering terug te dringen, met name de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive). Dit is een belangrijk signaal en een broodnodige correctie die we als werkgeversorganisatie toejuichen. Volgens Voka moet overwogen worden om de CSDDD helemaal af te schaffen.
Op het vlak van financiering is de timing een bezorgdheid. Het beloofde competitiviteitsfonds, bedoeld om de competitiviteit van de Europese industrie te ondersteunen, komt er pas in 2028. Voka pleit ervoor om de ETS-opbrengsten terug te laten vloeien naar de industrie ter ondersteuning van investeringen in decarbonisatieprojecten.
Vertaalslag maken in Vlaanderen
“De druk op de industrie blijft torenhoog. De Europese, federale en Vlaamse regeringen moeten nu vol aan de bak om de woorden van Commissievoorzitter von der Leyen om te zetten in concrete actie op het terrein. Onze regeringen moeten zo snel mogelijk de vertaalslag maken naar het binnenlands beleid”, aldus Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
Na een periode van intense communicatie en beleidsaankondigingen is het nu zaak om de Clean Industrial Deal effectief te implementeren. Dit is niet alleen de taak van de Europese Commissie, maar ook van de lidstaten.
- De Vlaamse en federale ministers voor administratieve vereenvoudiging – respectievelijk Matthias Diependaele en Vincent Van Peteghem – moeten deze Europese hervormingen vertalen naar nationaal beleid en zorgen voor een substantiële vermindering van de regeldruk voor ondernemingen en voor snelle en rechtszekere vergunningen.
- Innovatieve financieringsmodellen moeten actief worden ontwikkeld en uitgerold in Vlaanderen en op federaal niveau. De Commissie verwijst bijvoorbeeld vaak naar Contracts for Differences. Die worden nu uitgerold op Vlaams niveau, maar nog veel beperkter in vergelijking met onze buurlanden.
- Op vlak van energie moet er dringend worden geschakeld. Europa roept lidstaten op om taksen en heffingen op de energiefactuur te verlagen tot het wettelijk minimum. Dit is een directe hefboom die Vlaanderen en de federale regering moeten gebruiken om de concurrentiekracht van onze industrie te versterken.
