Ondernemingen vrezen echte impact Brexit pas in 2022
Enquête Voka bij bedrijven die zakendoen met VK
21 december 2021
Driekwart van de ondernemingen die zakendoen met het Verenigd Koninkrijk, denkt dat de echte impact van de Brexit pas in de loop van 2022 duidelijk zal worden. Dat blijkt uit een bevraging van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, bij ondernemingen die handel drijven met het Verenigd Koninkrijk. De Brexit zorgde voor een aanzienlijke daling van de Vlaamse export naar het Verenigd Koninkrijk, terwijl de export naar andere buurlanden wel toegenomen is. Een Green Corridor tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk waarbij de douanecontroles en andere administratieve formaliteiten tot een minimum worden beperkt, kan een troef opleveren voor Vlaanderen.
“Dankzij de goede voorbereiding en het aanpassingsvermogen van onze ondernemingen zijn de negatieve gevolgen van de Brexit vooralsnog beperkt gebleven. De echte impact van de Brexit komt er nog aan. Vanaf 1 januari 2022 worden nieuwe belemmeringen van de handel met het Verenigd Koninkrijk ingevoerd en daarover maken onze bedrijven zich zorgen. We blijven dan ook aandringen op het oprichten van een Green Corridor tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk. Dat moet de administratieve last zoals qua douane als andere formaliteiten tot een minimum beperken”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
2 jaar Brexit
Het Verenigd Koninkrijk is nu al bijna twee jaar geen lid meer van de Europese Unie. Op 31 januari 2020 trad het terugtrekkingsakkoord officieel in werking waarmee het VK uit de EU trad. De ‘echte’ Brexit vond echter ruim een jaar later plaats: 1 januari 2021 luidde het einde van de zogenaamde transitieperiode in, waardoor bedrijven ook in de feiten geconfronteerd werden met de negatieve gevolgen van de Brexit. De chaos in de onmiddellijke nasleep bleef in grote mate uit, althans aan deze zijde van Het Kanaal. Er waren wel vertragingen en opstoppingen in het wegtransport maar deze bleven al bij al beperkt. Onze bedrijven, havens en overheden waren goed voorbereid en wisten de initiële impact van de Brexit uitermate goed op te vangen.
2 op 3 ziet kosten stijgen
Dat betekent echter niet dat bedrijven geen negatieve impact ondervonden van de Brexit. Uit de Vokabevraging bij 80 Vlaamse bedrijven die intensief zaken doen met het Verenigd Koninkrijk gaven 2 op 3 bedrijven aan dat ze geconfronteerd worden met een kostenstijging ten gevolge van de toegenomen douaneformaliteiten. Uit een eerdere Brexit enquête van Voka bleek dat Britse activiteiten van Vlaamse bedrijven gemiddeld genomen ongeveer 5% duurder zijn geworden na de Brexit. De toegenomen douanekosten zijn verantwoordelijk voor het leeuwendeel van deze kostenstijging.
Export min 2,2 miljard
De Vlaamse export naar het VK is significant teruggevallen. Als we de eerste 7 maanden van 2019 vergelijken met dezelfde periode dit jaar, valt een daling van de export met 2,2 miljard euro op. En dat terwijl de Vlaamse export naar onze andere buurlanden wel gestegen is, vergeleken met 2019. Dat blijkt uit de exportcijfers van Flanders Investment & Trade.
Nieuwe Brexithinder in 2022
De impact van de Brexit heeft zich nog maar gedeeltelijk gemanifesteerd: zo verwachten 3 op 4 bedrijven bijkomende hinder aan VK-zijde voor douane en andere grensformaliteiten in 2022. De Britten hebben gekozen om de douanecontroles gefaseerd in te voeren. In 2022 komen er nog heel wat controles bij, die opnieuw onzekerheid creëren voor bedrijven.
Ondernemingen zullen daarbij ook meer gedetailleerde informatie moeten voorleggen aan de douaneautoriteiten om te kunnen genieten van de nultarieven die vastgelegd werden in het nieuwe handelsverdrag tussen de EU en het VK.
Green Corridor
Voka is voorstander van een Green Corridor tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk. Het innovatieplatform voor de logistieke sector VIL werkt samen met Deloitte aan de uitwerking van zo’n Green Corridor onder de naam Gateway2Britain; en dit met steun van de Vlaamse regering.
Zo’n Green Corridor kan ervoor zorgen dat er nauwelijks nog douanecontroles in de havens hoeven te gebeuren voor bepaalde zendingen. Dat levert de bedrijven tijdswinst op en een besparing van kosten.
“Het lijkt erop dat de Brexit nog moet beginnen. De Britten leggen nu extra formaliteiten op. Vlaanderen is dé link tussen het Britse eiland en het Europese vasteland. Om die positie vast te houden, is de uitwerking van een Green Corridor van groot belang. Op die manier kan de Brexit een kans zijn om door innovatie in de logistiek extra handel aan te trekken. Vlaanderen kan de gateway worden naar het VK; maar we moeten dit nu aanpakken”, besluit Hans Maertens.