“Goede beslissingen rond kinderopvang en jobbonus, maar onbegrijpelijk dat oudere werknemers duurder worden gemaakt”
Voka over Septemberverklaring
25 september 2023
Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, ondersteunt de beslissingen van de Vlaamse regering om de arbeidsmarkt beter te doen werken. De maatregelen rond kinderopvang en de versterking en uitbreiding van de jobbonus zullen meer mensen de stap naar werk doen zetten. De quasi volledige afbouw van het doelgroepenbeleid zijn voor Voka evenwel een moeilijk te verdedigen maatregel. Ondernemingen moeten net blijvend ondersteund worden om doelgroepen waaronder in het bijzonder oudere werknemers in dienst te nemen en te houden.
“Voka ondersteunt de maatregelen die de Vlaamse arbeidsmarkt beter zullen doen draaien. Dat is nodig, want nog steeds blijft de krappe arbeidsmarkt een belangrijke hinderpaal voor verdere groei. Wat we niet begrijpen is de uitdoving van de doelgroepenkorting en dat zonder overleg met de sociale partners. Dit is een pure besparingsmaatregel, zonder het debat ten gronde over de doelgroepenkorting en het levenslang leren. Daarom kijken we toch met gemengde gevoelens naar deze Septemberverklaring”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
Arbeidsmarkt en kinderopvang
De uitbreiding van het aanbod aan kinderopvang is een maatregel die de Vlaamse arbeidsmarkt ten goede zal komen. Kwalitatieve kinderopvang is immers een basisvoorwaarde voor ouders van jonge kinderen om te kunnen werken. De extra plaatsen zijn echter onvoldoende om de vraag naar kinderopvang helemaal in te vullen. Het is daarom belangrijk dat voor nieuwe inschrijvingen in de kinderopvang écht prioriteit wordt gegeven aan werkende ouders.
De Vlaamse regering engageert zich ook om extra plaatsen te creëren door bedrijven te laten investeren in kwalitatieve kinderopvang. Voka lanceerde dit voorstel eerder dit jaar.
“Ondernemingen zijn bereid om mee te investeren in bijkomende kinderopvangplaatsen. De Vlaamse regering pikt dit signaal op en zal de regelgeving aanpassen zodat dit flexibeler en financieel interessanter wordt. We vragen dat ook de federale regering hierop voortbouwt door de fiscale aftrek te verhogen voor ondernemingen die meehelpen om het kinderopvangprobleem op te lossen”, legt Hans Maertens uit.
Voka stond mee aan de wieg van de jobbonus. De uitbreiding van de jobbonus door het jaarbedrag te verhogen tot 700 euro en de inkomensgrens op te trekken naar 3.100 euro bruto, zal meer mensen ertoe overhalen om de stap naar werk te zetten. Het financiële verschil tussen werken en niet-werken wordt opnieuw wat groter. De verhoogde middelen zijn ook noodzakelijk omwille van de sterk gestegen inflatie. Het is dan ook positief dat het budget van de jobbonus jaarlijks met 2% wordt geïndexeerd.
Op onderwijsvlak wil de Vlaamse regering inzetten op die opleidingen waar vraag naar is in de ondernemingen. Het gaat om een sterkere focus op de duurdere STEM-opleidingen in het BSO en TSO en het optrekken van de werkingstoelage voor hogescholen en universiteiten. De verbeterde mogelijkheden voor zij-instromers in het lerarenberoep zullen er eveneens toe bijdragen dat de link tussen onderwijs en arbeidsmarkt versterkt wordt.
Doelgroepenkorting dooft uit: onbegrijpelijk
De positieve maatregelen om de arbeidsmarkt te dynamiseren worden evenwel overschaduwd door de beslissing van de Vlaamse regering om te snoeien in de doelgroepenkorting. De doelgroepenkorting stimuleert werkgevers om mensen in dienst te nemen voor wie de afstand tot werk groot is. Zonder overleg met de sociale partners wordt de doelgroepenkorting voor bijna alle doelgroepen - maar voor oudere werknemers in het bijzonder - nu stelselmatig uitgedoofd. Voor werkgevers betekent dit een verhoging van de loonkosten die al torenhoog zijn.
De besparing komt bovendien op een moment dat de activering nog meer wil inzetten op het ontsluiten en toeleiden van de arbeidsmarktreserve richting arbeidsmarkt en dus richting aanwerving door ondernemingen. Bovendien is inzetten op langere loopbanen en het verhogen van de effectieve uitstapleeftijd, de meest voor de hand liggende maatregel in de huidige krappe arbeidsmarkt waar meer ouderen stoppen dan jongeren starten.
“Snijden in de doelgroepenkorting is een verliesverhaal. In plaats van deze kortzichtige besparing zou de Vlaamse regering beter het debat aangaan over een nieuwe invulling van het doelgroepenbeleid en het levenslang leren. Dit wordt een belangrijke werf voor de volgende Vlaamse regering”, besluit Hans Maertens.
Industriële transitie
Voka betreurt ook dat er geen maatregelen worden genomen om de internationale competitiviteit te versterken van de Vlaamse industrie die het vandaag zwaar te verduren heeft. Voka had liever gezien dat de niet-benutte middelen van de Vlaamse energiesteun – die in de energiecrisis van 2022-2023 bedoeld waren om vooral de energie-intensieve bedrijven te stutten – zouden worden aangewend voor een nieuw financieringsinstrument om industriële bedrijven te ondersteunen in de dure energie- en klimaattransitie, zoals vele van onze buurlanden doen. Ook dit moet een prioriteit worden voor de volgende Vlaamse regering.
Begroting in evenwicht
Voka verdedigt tot slot de ambitie van de Vlaamse regering om te komen tot een begrotingsevenwicht in 2027. Gezonde overheidsfinanciën zijn immers essentieel om toekomstige maatschappelijke uitdagingen aan te kunnen.
