Dringend actie nodig om jongeren voor STEM te doen kiezen
Nieuwe daling in STEM-monitor baart Voka grote zorgen
5 juni 2025
Opnieuw daalt het aandeel leerlingen in STEM-richtingen in het secundair onderwijs in Vlaanderen. En ook in het hoger onderwijs zitten STEM-opleidingen in het slop. Dat blijkt uit de nieuwe editie van de Vlaamse STEM-monitor. Voor Voka is deze tweede daling op rij teleurstellend en alarmerend. De vraag op de arbeidsmarkt naar STEM-profielen is torenhoog. Negen op de tien ondernemingen ondervindt vandaag problemen om geschikt personeel aan te werven, de grootste uitdaging ligt in het vinden van technisch geschoold talent.
“STEM is geen nice to have, het is absoluut noodzakelijk. Onze ondernemingen hebben STEM-profielen nodig om te kunnen blijven innoveren en excelleren. Deze nieuwe achteruitgang baart ons dan ook grote zorgen. We hebben dringend actie nodig om het tij te keren”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
STEM-monitor
Uit de nieuwe STEM-monitor blijkt dat het aandeel STEM-leerlingen in het secundair onderwijs in de periode 2023-2024 daalt met ongeveer 1,5 procentpunt ten opzichte van het referentiejaar 2021-2022. Ook in de periode 2022-2023 was er al een daling merkbaar. Het aandeel jongeren dat voor STEM kiest bedraagt 36,44% van alle leerlingen in het secundair onderwijs. Het tussentijds streefcijfer van 39% lijkt ver weg.
Oproep aan het beleid
Voka roept de Vlaamse regering op om een versnelling hoger te schakelen en te werken aan een ambitieus STEM-offensief, waarbij structurele keuzes worden gemaakt.
- Maak van STEM een echte beleidsprioriteit met sturende keuzes. Sensibiliseringscampagnes volstaan niet. Gerichte investeringen en stimuli voor onderwijspartners moeten STEM duurzaam versterken, van in de kleuterklas tot in het volwassenenonderwijs.
- Maak van structurele samenwerking tussen bedrijven en scholen de norm in het STEM-onderwijs.
- Trek de kwaliteit en aantrekkelijkheid van STEM-richtingen substantieel op. Maak opleidingen toekomstgericht, innovatief en multidisciplinair, zodat ze jongeren aanspreken die willen meebouwen aan oplossingen voor klimaat, gezondheid of digitale samenleving.
Wat doen ondernemingen zelf?
Ondernemingen beseffen het belang van een sterk STEM-onderwijs en staan klaar om partnerschappen af te sluiten met scholen. Afgelopen schooljaar hebben 33 scholen en bedrijven samengewerkt aan beter STEM-onderwijs via het Voka STEM-pact, onder andere door leerkrachten uit te wisselen en expertise te delen.
Ondernemingen zorgen er ook voor dat het duaal leren kan groeien tot op termijn 30.000 leerlingen per jaar.
In 7 Voka Talentcenters kunnen leerlingen ontdekken waar hun talenten liggen en worden ze begeleid in het maken van een studiekeuze.
Voka bracht eerder dit jaar een paper naar buiten die een blauwdruk aflevert voor een ommekeer in het arbeidsmarktgericht secundair onderwijs. Centraal staan een stevige basis voor iedereen, een goede studie-oriëntering en een krachtige samenwerking met het bedrijfsleven eerder dan de zoveelste imagocampagne.
