Driekwart van Vlaamse ondernemingen maakt zich zorgen om mogelijk watertekort

Voka-enquête bij Vlaamse bedrijven

5 juli 2021

Steeds meer ondernemingen maken zich zorgen om een gebrek aan water. Drie op de vier ondernemingen is ongerust over de bevoorradingszekerheid van water in hun bedrijf. Dat blijkt uit een enquête van Voka bij 300 bedrijven waar water een belangrijke rol speelt. Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, vraagt dat er ingezet wordt op een betere buffering van regenwater en op waterbesparende maatregelen. Met de Blue Deal zet het beleid een stap in de goede richting. Het is de rol van de overheid om een duidelijk kader te voorzien zodat bedrijven weten waar ze vandaag en in de toekomst aan toe zijn.

“We hebben voldoende water in Vlaanderen. Maar het komt erop aan om aan beter waterbeheer te doen, nu en de komende decennia. Zo voorkomen we dat langere periodes van droogte ervoor zorgen dat bedrijven en burgers tijdelijk van het water worden afgesloten. Als de overheid duidelijkheid biedt over haar beleid op de lange termijn, zal dat de waterzorgen van onze ondernemingen wegnemen”, vertelt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

Download de Vokapaper 'De droogte voorbij'

PDF - 3.9 Mb

Downloaden

Er valt in Vlaanderen voldoende neerslag om aan alle waterbehoeften te voldoen. Maar door de klimaatverandering wisselen de natte en droge periodes elkaar niet meer evenwichtig af. We worden in Vlaanderen dan ook steeds vaker geconfronteerd met langere periodes van droogte. Wanneer droogte te lang aanhoudt, kampen ook ondernemingen met uitdagingen.

Resultaten enquête

Voka hield een enquête bij 300 ondernemingen bij wie water een grote rol speelt in de bedrijfsvoering. De bedrijven zijn vooral actief in de sectoren van de voeding, chemie en farma, textiel, logistiek en de wasserijsector. Eén op de vier van de ondervraagde bedrijven verbruikt meer dan 200.000 kubieke meter water per jaar.

Uit de enquête blijkt dat 76% van de ondervraagde ondernemingen zich zorgen maakt om de bevoorradingszekerheid van water in hun bedrijf. De periodes van droogte in de afgelopen jaren verklaren die toegenomen bezorgdheid. Slechts 21% van de ondernemingen heeft immers toegang tot een alternatieve waterbron. En dat terwijl een voortdurende toegang tot water voor heel wat bedrijven cruciaal is in het productieproces. Zo is koelwater noodzakelijk bij industriële processen die warmte genereren. Een brouwerij heeft dan weer drinkbaar water nodig. En een groenten- en fruitverwerkend bedrijf heeft nood aan grote hoeveelheden spoelwater.

80% wil verder water besparen

Hemelwater opvangen en bufferen en slim watergebruik zijn de bouwstenen voor een toekomstgericht waterbeleid. Voka polste naar de bereidheid van de ondernemingen om zelf nog verdere waterbesparingsmaatregelen door te voeren: 80% van de ondernemingen is dat reeds van plan. Bedrijven geven aan te zullen overstappen op meer waterefficiënte processen. Daarbij hoort het intern hergebruik van water. Ook het opvangen en bufferen van regenwater is een prioriteit.

Bedrijven hebben in de afgelopen jaren al heel wat inspanningen geleverd om hun waterverbruik te doen dalen. Dat doen ze in de eerste plaats omwille van ecologische en economische redenen. Als iedereen gaat besparen op waterverbruik, is de kans op waterschaarste kleiner.

Wat Voka vraagt

Voka vraagt dat de overheid duidelijkheid biedt over het waterbeleid dat op lange termijn gevoerd wordt. Ook een stabiele waterprijs is van belang. Waterbesparingsprojecten hebben vaak een lange terugverdientijd.

Enkele wettelijke lacunes dienen volgens Voka te worden weggewerkt. Zo moet de lozingsbijdrage worden herzien. Die moet vandaag betaald worden ook al wordt het water opnieuw ingezet als grondstof bij een derde partner. Sommige bedrijven hebben een overschot aan drinkbaar water. Het wettelijk kader ontbreekt momenteel om dat water te mogen injecteren in het drinkwaternet.

In het kader van de Blue Deal wordt er via verschillende acties geïnvesteerd in onderzoek en innovatie. Voka vraagt dat deze investeringen niet eenmalig zijn.

Tot slot blijkt uit de enquête dat slechts 6% van de ondernemingen samenwerkt met andere spelers uit de buurt om water te bufferen of ter beschikking te stellen. Dat is een gemiste kans. Als redenen om het niet te doen geven ondernemingen aan dat ze geen weet hebben van mogelijke partners of dat ze de administratieve rompslomp vrezen. Ook hier ligt een kans om watersamenwerkingen over de bedrijfsgrenzen heen op te zetten.